Ik ben er even niet…

• 19 augustus 2013
• Evert
• Aan de slag met jezelf, psychopathologie
• Tags: dissociatie, dissociatie en trauma, dissociatieve stoornis, Nelleke Nicolai, Onno van der Hart, trauma

Een blog over trauma en dissociatie.

In het vorige blog heb ik het gehad over trauma. Hier wil ik nog iets meer over vertellen. Hoe je een trauma ervaart heeft met een belangrijke factor te maken. Deze factor heeft te maken me het kunnen controleren van de gebeurtenis. Wanneer je een situatie doormaakt en je hebt constant het idee dat je de controle op de situatie hebt, zal de grootte van het trauma minder zijn. Je hebt de boel onder controle, dus, ook al gebeurt er iets ergs, je weet wat je moet doen.

Trauma en controle 

Wanneer er iets ergs gebeurt, en je hebt de boel niet onder controle, voel je je machteloos. Je systemen waar je het normaal mee red, werken niet, waardoor de machteloosheid alleen maar erger wordt. Wanneer je dit ervaart gaat je lichaam en je geest naar een andere manier zoeken om er mee om te gaan. Je denkt bijvoorbeeld:’Dit gebeurt niet, ik droom dit, het gaat over’.  Je gaat je wereldbeeld en ervaring aan passen aan wat je wilt zien, zodat de gebeurtenis draaglijk wordt. Wanneer het dan stopt kan je de gebeurtenis gemakkelijker verwerken. Maar soms blijft een gebeurtenis herhalen. Omdat de gebeurtenis zich blijft herhalen, blijf je terugpakken op ‘Dit gebeurt niet, ik droom dit’. Je gaat inzien dat je jezelf voorliegt, en gaat dus over op een volgende vorm van omgaan met de situatie. Je gaat een ander coping mechanisme hanteren. Je gaat er voor zorgen, dat je er even niet meer bent. Je stapt als het ware uit je lichaam, of je zet het beeld op zwart. Dit komt onder andere voor bij slachtoffers van verkrachting en misbruik. Je stapt er uit, en je voelt niet wat voor verschrikkelijks er met je lichaam gebeurd.

Dit uit het lichaam stappen noemen we dissociatie. Je neemt afstand van je lichaam, en je gaat even naar een droomland, waar alles fijn en mooi is. Mijns inziens is dit een hele normale reactie, wanneer je zoiets verschrikkelijks overkomt. Wanneer de macht om lichamelijk te vluchten weggenomen wordt, zal je geestelijk moeten vluchten.

Associatie en dissociatie 

Binnen de hypnotherapie onderscheiden we een associatieve vorm, en een dissociatieve vorm. Wanneer ik mensen onder hypnose breng, kan ik ze een bepaalde situatie laten herbeleven. Dit herbeleven kan zo zijn alsof je alles voelt, ziet en hoort, zoals het toen was. Je bent de persoon in die situatie. Dit noemen we associatie.

Ik kan je ook de situatie laten beleven vanuit en vogelperspectief, veilig zittend op een wolk. Je kunt alles zien, maar, vanaf een afstand. Je voelt niets, en de situatie is minder confronterend. Dit noemen we de dissociatieve vorm.

De dissociatieve vorm, brengt jezelf dus in veiligheid. De werkelijke persoon die je bent is er even niet, en er komt een stand- in voor in de plaats. Wanneer een trauma langer aanhoudt, en er geen juist vangnet is, zal dit verergeren, en komen er meerdere stand- ins. Deze nemen de plaats in. Wanneer dit zich voordoet, spreken we van een dissociatieve stoornis.

De dissociatieve stoornis

Doordat stand- ins bepaalde situaties overnemen, kan de werkelijke persoon deze gebeurtenissen niet onthouden. Ook het onthouden van de traumatische gebeurtenis wordt naar een andere deelpersoon doorgeschoven. Op een gegeven moment kunnen er dus hele gaten in het geheugen vallen. Binnen het onderbewuste zijn de herinneringen echter wel aanwezig.
Ondertussen gebeurt dit allemaal wel in één lichaam. Voor het lichaam is dit een hele klus om bij te houden, wat vaak een grote vermoeidheid tot gevolg heeft. Dit trekt zijn sporen op de werkelijke persoon. Deelpersoonlijkheden kunnen het trauma herbeleven, wat zeer traumatisch is. Dit is zeer emotioneel en vermoeiend voor de werkelijke persoon.
Deelpersoonlijkheden gaan hun eigen leven leiden. Omdat iedere persoon anders is, kan je geen dempende medicijnen voorschrijven, voor iedere deelpersoon, en daarom kan er met medicatie weinig gedaan worden aan een dissociatieve stoornis.
Deelpersonen zijn ook heel consequent in hun eigenschappen. Het is duidelijk dat ze geen rol spelen, maar werkelijk de persoonlijkheid zijn. Een kind spreekt als een kind, reageert als een kind. Wanneer een deelpersoonlijkheid angstig is, is deze ook werkelijk angstig, en is de blinde paniek in de ogen te lezen.

Aan de slag met een dissociatieve stoornis

Gelukkig kan er door hypnotherapie iets gedaan worden aan een dissociatieve stoornis. In Nederland is er veel onderzoek gedaan het gebied van hypnotherapie en dissociatie door Dr. Onno van der Hart en Nelleke Nicolai. Ze hebben heel veel handvatten aangereikt om mensen met een dissociatieve stoornis te helpen.

Wanneer er sprake is van een dissociatieve stoornis, kan het goed zijn weer in contact met jezelf te komen door lichaamsgerichte therapie. Dit gebeurt samen met de andere technieken die ik hanteer, die er voor zorgen dat je weer dichter bij je lichaam komt. Je zult bemerken dat het fijn is, weer in je lichaam te zijn, dat door de combinatie van lichaamsgericht werk, energetische technieken en cognitieve technieken, als een behouden huis gaat voelen. Mocht je dit willen ervaren wil ik je uitnodigen voor een vrijblijvend gesprek in mijn praktijk. Samen zullen we dan kijken wat we voor elkaar kunnen betekenen. Wanneer je akkoord gaat, gaan we samen en mooie reis maken. Het doel van de reis is een leven waar je dat geweest is, ook werkelijk achter je kunt laten. Onder contact vind je de wijzen waarop je mij kunt bereiken. Ik nodig je uit, voor de reis van je leven!

Deel je ervaringen, of geef jou visie. De beste reactie wordt beloond met een meditatie MP3.
Ik kijk uit naar je reactie!

© Evert Kruijt, 2013

achtergrond literatuur:
Handboek psychotherapie na seksueel misbruik, Red. Nelleke Nicolai, 
de tijdstroom,tweede herziene druk 2008
Trauma, dissociatie en hypnose, Red. Onno van der Hart, 
Swets & Zeitlinger vierde druk 2003